مقدمه ای بر نوار تیپ چیست

قبل از پاسخ به سوال نوار تیپ چیست بد نیست بدانید از اواسط قرن 19 در اروپا و از اوایل قرن 21 در کل جهان جامعه انسانی به جهت اهمیت آب و جلوگیری از هدر رفتن آن در صنعت کشاورزی به فکر استفاده از روش‌های نوین برای آبیاری محصولات بود. همین نیاز منجر به ابداع روش‌های مختلف آبیاری قطره‌ای شد. نوار تیپ نیز یکی از این روش‌ها است که به تازگی رونق بسیار زیادی پیدا کرده و استفاده از آن منجر به صرفه‌جویی بالا در مصرف آب شده است. البته مزیت‌های دیگری نیز برای این نوار خارق‌العاده وجود دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

نوار تیپ چیست؟

این نوار در واقع یک لوله پلیمری است که در فواصل منظم دارای سوراخ‌هایی برای آبیاری است. نحوه کارکرد آن بسیار ساده اما فوق‌العاده مؤثر است. با پهن کردن این نوار در زمین‌های کشاورزی سوراخ‌ها و محل خروج آب در آن روی گیاه تنظیم می‌شود تا آبیاری از این پس از این طریق صورت پذیرد. دو نوع متداول نوار تیپ مورد استفاده در ایران و جهان 1- نوار تیپ با قطره چکان (پلاکدار) 2- نوار تیپ بدون قطره چکان (درزدار) است. هر کدام از این انواع این نوار را می توان برای کارکردی خاص مورد استفاده قرار داد که در ادامه به بررسی جزئیات آن خواهیم پرداخت.

پیشنهاد ویژه آبان کالا: تفاوت نوار تیپ و لوله معمولی در چیست؟

نوار تیپ با و بدون قطره چکان

حال که کمی با پاسخ سؤال نوار تیپ چیست آشنا شدید، مشخصات انواع نوار تیپ را نیز با هم مرور می‌کنیم. نوارهای تیپ با مشخصات مختلفی ساخته می‌شوند. تفاوت‌های نوارهای ساخته شده با هم را می‌توانید در موارد زیر بیابید:

  • قطر لوله نوار
  • طول کلی نوار
  • فواصل سوراخ‌ها از هم
  • ضخامت‌های مختلف نوار

در قسمت خروج آب از نوار تیپ در لایه‌های داخلی لوله، یک لایه زیگزاگی شکل قرار می‌گیرد. این لایه باعث می‌شود تا سرعت آب در این قسمت کاهش پیدا کرده و آب اجازه خروج از سوراخ را پیدا کند.  در نوع قطره چکانی نیز یک قطره چکان به این سوراخ متصل است تا آب به صورت مستقیم و دقیق از آن خارج شده و بر روی محل رویش گیاه بریزد.

پیشنهاد ویژه آبان کالا: هر هکتار چقدر نوار تیپ نیاز دارد؟

استفاده از نوار تیپ در خارج

تاریخ استفاده از سبک آبیاری قطره‌ای در جهان به قرن‌ها پیش و چینی‌های باستان باز می‌گردد اما استفاده از این روش به صورت مدرن و لوله‌هایی شبیه به لوله‌های نوارهای تیپ به سال 1860 برمی‌گردد جایی که آلمانی‌ها از این ابتکار برای آبیاری محصولات کشاورزی خود با میزان مصرف آب بسیار پایین استفاده نمودند.

استفاده از نوار تیپ در ایران و یک تجربه شیرین

ایرانی‌ها اما خیلی دیر به فکر استفاده از این نوار فوق‌العاده برای آبیاری گیاهان افتادند. اولین بار استفاده از این نوار در یک مزرعه ذرت با مساحت 32 هکتار مورد استفاده قرار گرفت. در ابتدای مقاله و در توضیح نوار تیپ چیست اشاره کردیم که یکی از اهداف اصلی به کار گیری این نوار در کشاورزی کاهش مصرف آب بود. تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده از میزان مصرف آب در آبیاری به روش تیپ با روش‌های معمولی مانند غرقابی و یا سایر روش‌ها نشان از این داشت که استفاده از این نوارها می‌تواند 30 تا 60 درصد صرفه‌جویی را برای مصرف آب به دنبال داشته باشد.

خرید نوار تیپ

کاربردهای نوار تیپ در کشاورزی

خوب احتمالاً با آشنایی با مشخصات و ویژگی‌های این نوار سؤال اساسی این باشد که کجاها می‌توانید از آن استفاده کنیم. مسلماً استفاده از این نوار در هرجایی کاربرد ندارد اما برای آبیاری مزارع ذرت، چغندرقند، نیشکر، پنبه، سیب‌زمینی، غلات، صیفی‌جاتی مانند انواع کلم و کاهو و کدو، حبوباتی مانند لوبیا و نخود، در باغات کشاورزی مانند باغ کیوی و بسیاری از محصولات کشاورزی که کشت آنها به صورت ردیفی است کاربرد دارد. به راحتی می‌توان با یک طراحی مناسب با استفاده از این روش آبیاری میزان مصرف آب را به شدت در این مزارع کاهش داد.

استفاده از نوار تیپ در مناطق خشک و گلخانه

یکی از اصلی‌ترین موارد استفاده از این نوار برای آبیاری، مربوط به مناطق خشکی است که با کمبود آب روبرو هستند. مالکین گلخانه‌ها و کسانی که در مناطق خشک کشاورزی می‌کنند می‌توانند با وصل کردن منبع آب ورودی به باغ یا گلخانه از این نوارها برای بهینه‌سازی مصرف در حد بسیار بالا کمک بگیرند. حتی برای آبیاری گل‌ها در گلخانه نیز استفاده از این نوار در کشورهای مختلف تست شده و نتیجه کاملاً موفقیت‌آمیز بوده است. نکته قابل ذکر درباره استفاده از این نوار در چنین مناطقی در این است که نوار تیپ نیازی به فشار منبع آب بالایی ندارد.  کاربران این مناطق اگر تاکنون با پرسش نوار تیپ چیست روبرو نشده و مشخصات این نوار را نمی‌دانستند، از این پس بهانه‌ای برای عدم استفاده از آن نخواهند داشت. 

خرید نوار تیپ

موانع استفاده از نوار تیپ

مسلماً استفاده از نوار تیپ را نمی‌توان برای هر نوع مزرعه ای گسترش داد و برای کشت محصولات با رویش نامنظم و غیر ردیفی نمی‌توان از این نوارها استفاده کرد. برای مثال در آبیاری درختان و باغات تقریبا غیر ممکن است بتوانید از نوار تیپ استفاده کنید.

مزیت های استفاده از نوار تیپ چیست

در بررسی نوار تیپ چیست، معرفی مزیت‌های آن می‌تواند دید بهتری برای انتخاب آن برای شما فراهم آورد. اصلی‌ترین مزیت استفاده از این نوارها مربوط به بهینه‌سازی مصرف آب می‌شود که در طول متن به آن اشاره کردیم. اما مزیت‌های دیگری نیز در استفاده از این نوار برای کاربران قابل تصور است. مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:

  • با استفاده از این نوارها آب در همه قسمت‌های مزرعه سرازیر نشده و در نتیجه علف‌های هرز کمتر مجال رشد پیدا می‌کنند.
  • با تنظیم نوار تیپ بر روی ریشه‌ها، ساقه و برگ‌های گیاهان خیس نشده و امکان رشد آفت‌ها نیز در آنها کم می‌شود.
  • مراحل نصب و اجرای آن بسیار ساده است.
  • مراحل آبیاری نیز با این روش بسیار ساده خواهد شد.
  • نصب و پهن کردن آنها آسان است و نیاز به صرف زمان و انرژی زیادی ندارد.
  • حمل و نقل نوار ها بدلیل حجم و وزن کم بذون مشکل انجام می‌شود.
  • آب به صورت یکنواخت به همه بوته‌ها می‌رسد و نگرانی از بابت نرسیدن آب به یکی از آنها را نخواهید داشت.
  • جنس این لوله‌ها در برابر مواد تخریبی طبیعی و شیمایی موجود در باغ اعم از کودها و تابش نور خورشید مقاوم است و سال‌ها می‌توان از آن بهره‌برداری نمود.
  • استفاده از نوار تیپ باعث شده تا بازدهی محصولات رشد قابل توجهی داشته باشد.

جمع‌بندی

برای کسانی که تاکنون پاسخی برای سؤال نوار تیپ چیست؟ نداشتند، استفاده از این نوار نیز مسلماً مقدور نبوده است. اما از این پس هم برای بهینه‌سازی مصرف آب و هم بالا بردن میزان کیفیت محصولات استفاده از این نوارها را می‌توانید در دستور کار قرار دهید. تجارب گذشته نشان می‌دهد که میزان محصول حاصل از باغ نیز با استفاده از این روش آبیاری رشد قابل توجهی داشته است.